H harfine göre ansiklopedik bilgiler
Hambelilik Nedir?
Dört Sünnî mezhepten biri olan ve 9. yüzyılda Ahmet ibn Hambel tarafından kurulan mezhep. Günümüzde yalnız Suudi Arabistan'ın Necit Bölgesi'nde yaşamaktadır. Temel ilkesi, Kuran ve hadislerin buyruklarını yorum yapmadan uygulamak, "zaif" h... devamını oku
Hamlaç Nedir?
Yüksek sıcaklık elde etmek ya da metalleri kesmek ve birbirine kaynatmak amacıyla belirli gazlar yakarak alev fışkırtan aygıt. En çok kullanılanı oksiasetilen hamlacıdır. Oksijen ve asetilen tüplerinden ayrı ayrı gelen oksijen ve asetilen,... devamını oku
Hammadde Nedir?
Doğada bulunan ya da bitkilerden, hayvanlardan elde edilen ve genellikle daha yararlı, daha kullanışlı maddelerin üretimine yarayan temel madde. Hammaddelere en iyi örnek maden cevherleridir. Bunlar çıkarıldıktan sonra temizleme, zenginleşt... devamını oku
Hammurabi Kanunları Nedir?
Hammurabi'nin bir araya getirdiği kanunlar. Kanunlar silindir biçiminde bir dikili taşa Akadca olarak yazılmıştır. Dikilitaş'ın en üstünde Hammurabi'ye kanunları dikte ettiren Tanrı Şamas bulunmaktadır. Hammurabi Kanunları 282 maddede topl... devamını oku
Hamse Nedir?
Beş mesneviden oluşan takıma verilen ad. Sözcük Arapçada "beş" anlamındadır. Hamse terimi, 12. yüzyılda Genceli Nizamî'nin beş mesnevi yazıp kitabına "Penc Genç" (Beş Hazine) adını vermesinden sonra kullanılmaya başlanmıştır. Türk... devamını oku
Hamsi Balığı
Kemikli balıklar (Osteichthyes) sınıfının, ringa balıkları (Clupeiformes) takımının, hamsiler (Engraulidae) familyasındaki türlere verilen genel ad. Boyları en fazla 20 cm'dir. Sırtları yeşilimsi mavidir. Yanlarında uzun koyu bir şerit v... devamını oku
Hamster
Sıçangillerden, Avrupa'da yaşayan bir memeli; dağ faresi, cırlak sıçan (Cricetus cricetus). Uzunluğu yaklaşık 25 cm., kuyruğu 5 cm.dir. Yanaklarında keseler vardır. Sırtı kırmızı, karnı kara renklidir. Toprakta yuva yapar, ekin tarlalar... devamını oku
Hanefilik Nedir?
İslâm dininde sünnet ehli denilen dört mezhepten biri. Kurucusu Ebu Hanife'dir. Sünnî mezheplerinin en eskisi ve en yaygınıdır. Kur'an ve hadislerde açık bir yargısı bulunmayan sorunların çözümünde, akla ve mantığa başvurmayı öngör... devamını oku
Hanımeli Bitkisi
İkiçeneklilerin hanımeligiller familyasından süs bitkisi (Lonicera caprifolium). Tırmanıcı çalılardır. İlkbaharda hoş kokulu, sarı ya da beyaz, küçük demetler hâlinde çiçekler açar. Bahçelerde kameriye, gölgelik ya da yalnızca süs... devamını oku
Hans Albrecht Bethe Kimdir?
(1906 Strasbourg), Alman asıllı Amerikalı fizikçi. 1938 yılında, güneş enerjisi üreten bir sistem ortaya koydu. Termonükleer tepkimede, hidrojen çekirdeklerinin birbirlerine yapışarak helyum çekirdeklerini oluşturduklarını, dolayısıyla ... devamını oku
Hans Christian Andersen Kimdir?
(1805 Odense-1875 Kopenhag)Danimarkalı yazar. Çocukluğu yoksulluk ve yalnızlık içersinde geçti, ama zengin hayal gücüyle, kitaplar ve kukla oyunlarıyla kendine özgü bir dünya yarattı. Düzenli bir öğrenim görmedi. Babasının ölümü üz... devamını oku
Haptotropizm Nedir?
Büyüme sırasında bir bitkinin katı bir cisme değen çeşitli bölümlerinde beliren bükülme ve sarılma; tigmotropizm. Köklerin topraktaki taş parçalarına dolanması, sarılgan bitkilerin yanlarına dikilen hereklere sarılması vb. hapto-trop... devamını oku
Hara Nedir?
At üretilen çiftlik. Önceleri serbestçe üremeye bırakılan at sürüleri, at yetiştirilen alan ve otlaklar için kullanılan bu sözcük sonraları, yavru yetiştirmek üzere bir araya getirilmiş aygır ve kısrak topluluğu ve bu hayvanların top... devamını oku
Haraç Nedir?
İslâm devletlerinde Müslüman olmayanlardan alınan özel vergi. İki türlü olurdu. Birisi "haracı ruus" (kişilerden alınırdı ve "cizye" olarak adlandırılırdı), öteki "haracı arazi" (toprak vergisi) idi. Bu vergi de iki türlüydü: a) Har... devamını oku
Hardal Nedir?
Turpgillerden, 0,2-1,5 m boylarında, beyaz ya da sarı çiçekli, yıllık otsu bitkiler. Siyah hardal (Sinapsis nigra), beyaz hardal (Sinapsis alba) ve yabanî hardal (Sinapsis arvensis) olmak üzere üç türü vardır. Hardal bitkisinin keskin kokul... devamını oku
Harem Nedir?
İslâm ülkelerinde, ev, konak ve saraylarda genellikle iç avluya bakacak bir şekilde plânlanan, kadınların yabancı erkeklerle karşılaşmadan günlük hayatlarını sürdürdükleri bölüm. Burada yaşayan kadınlara da harem deniyor olması, İ... devamını oku
Haremağası Nedir?
Osmanlı saraylarında harem dairesi sorumlusu hadım erkek. Haremağalarının tümü, hadım edilirlerdi. Harem-selâmlık arasında hizmet görenlere hadımağası, bunların içinde, yalnız haremin işlerine bakanlara da haremağası denirdi. Osmanl... devamını oku
Harf Devrimi
Türkiye Türkçesinin yazımı için Arap harflerinden Lâtin harflerine geçilmesi. Bu uygulama, 1 Kasım 1928'de "Türk Harflerinin Kabul ve Tatbiki Hakkında Kanun" adlı yasanın kabul edilmesiyle başladı. Yasada, 1 Aralık 1928'den itibaren kitap ... devamını oku