Felsefenin Tanımı

Felsefenin Tanımı

FELSEFENİN TANIMI

               Evrenin ve yaşamın merkezinde insan vardır. Her şey insan içindir ve insan, merak sahibidir; doğal olarak bilmek ister. İnsanlığın ilk anlama ve bilme çabası, felsefedir. Felsefe, evreni, insanı, varlıkları ve değerleri anlama ve bilme çabasıdır. Anlama ve bilme çabası, düşünmesi ve sorgulaması insana değer katar; onu diğer varlıklardan ayırır. İnsanı, diğer varlıklardan ayıran en önemli yönü, aklını kullanması, yani düşünmesi ve sorgulamasıdır. Felsefe, düşünme ve soru sorma sanatıdır; bu yönüyle felsefe insana özgüdür. Felsefe, insan etkinliğidir.

 

              Yunanca philosophia sözcüğünden türediği söylenen felsefenin sözcük anlamı, bilgi sevgisidir, bilgelik sevgisidir. Bilgelik, bilgiyi, hakikati aramak, bulmak ve insanın sahip olduğu bilgilere göre yaşamasıdır. Felsefe, bilgeliğe götüren yoldur.

 

Felsefe, hazır bilgiyle yetinmez; doğru diye ortaya konulan bilgilere bile şüpheyle yaklaşır. Felsefenin var olması için ilk şart, özgürlüktür; düşünce özgürlüğü ve düşündüğünü söyleyebilme özgürlüğü yoksa orada felsefe olmaz.

 

Felsefenin kaynağında merak ve hayret vardır. Felsefe, insanın soru sormasıyla, olaylar ve varlıklar üzerine düşünmesiyle başlar. Ben kimim, nereden geldim, neden varım, niçin yaşıyorum gibi sorular, felsefedeki ilk sorulardır.

 

Felsefe, insanın varlıklar ve olaylar üzerine sorular sormasıyla başlamıştır. Felsefede sorular, cevaplardan daha önemlidir; çünkü düşünen ve sorgulayan bir kişi için verilen her cevap, yeni soruları doğurur. Bu yönüyle en güzel felsefi tavır çocuklarda görülür; çünkü çocuklar, merak ve hayretle, anlama ve bilme isteğiyle sürekli sorular sorarlar. Felsefi soruların net ve tek bir cevabı yoktur.

 

Felsefenin belli bir alanı ve belli bir konusu yoktur. Felsefe sorgulanabilecek her şeyi sorgular. O, varlık, bilgi ve değerler üzerine genel bir bilgi ve düşünce etkinliğidir. Felsefe ilkçağlardan bu yana süreklilik gösteren öznel, akılcı, mantıklı ve tutarlı bir düşünce etkinliğidir. İnsan var oldukça, insan düşündükçe ve insan sorguladıkça Felsefe var olmaya devam edecektir. Felsefede kesinlik ve bitmişlik yoktur.

 

Felsefe, bilimlerin anasıdır; bütün bilimler felsefeden türemiştir; ilk filozoflar aynı zamanda ilk bilim adamlarıdır. Felsefe günümüzde bilimlere yol göstermekte, rehberlik etmekte; bilimlere yeni bakış açıları kazandırmaktadır. Felsefe, bilimlerin lokomotifidir.

 

Felsefe eleştirel ve şüpheci tavrı ile arayış içerisinde olan öznel bir düşünce etkinliğidir. Felsefe bu anlamda yolda olmaktır, hakikati arama çabasıdır. Felsefe, ulaşsa da ulaşamasa da hakikatin peşindedir. Felsefeci para, makam, mevki veya şöhret peşinde değil hakikatin peşindedir.

 

Felsefe, sadece bilgi peşinde koşan bir insan etkinliği değildir; o aynı zamanda bir yaşam tarzıdır; tutarlı, ilkeli ve eleştirel bir yaşam tarzı!

 

Felsefi düşünce, evrenseldir. Genellikle, Felsefenin eski Yunan toplumunda ortaya çıktığı söylense de felsefi düşünce, Yunanlılardan daha önce Çin, Hint, İran gibi doğu toplumlarında da felsefi düşüncelere rastlanmıştır.

 

Felsefe yapmak, asla, boş konuşmak değildir. Felsefenin laf cambazlığı veya laf ebeliği yapmak olduğunu söylemek, onu anlamamaktan veya anlayamamaktan kaynaklanır. Felsefe yapmak farklı düşünmek, farklı görmek ve farklı konuşmaktır. Bu farklılığı anlamaya çalışmak ve farklılıklara saygı duymak gerekir. Birlikte ve barış içinde yaşamanın ilk şartı, farklılıklara hoşgörü göstermektir.

 

Olaylara, varlıklara ve dünyaya, felsefenin ışığıyla ve felsefe gözlüğüyle bakabilme dileklerimizle, Dünya Felsefe gününüz kutlu olsun!

 

Feridun ESER