Telefonun Tarihçesi Alexander Graham Bell telefonun mucidi olarak ün kazanmayı başardı, ama aslında o,ticari olarak kullanışlı ilk telefonu icat etmiş olan kişidir: Bell'den önce, Johann Philipp Reis, Antonio Meucci ve başkaları işlevsel telefonları yapmışl... devamını oku
Saat Nedir? Bir günün yirmi dörtte birine eşit zaman birimi ve bunu göstermeye yarayan aygıt. Çok eskiden zaman, ancak gökcisimlerinin konumlarından anlaşılırdı. Bunun doğal sonucu olarak güneş saati doğdu. Güneş saati, Güneş'in günboyu hareketi... devamını oku
Sancak Beyi Nedir? Osmanlı yönetim düzeninde sancak denilen yönetim biriminin başında bulunan kimse. Aynı zamanda askerî yetkisi de vardı. Yıllık en az 200.000 akçelik "has"a sahipti. Savaş zamanı, askerleriyle birlikte bağlı olduğu beylerbeyinin emrine gir... devamını oku
Dragoman Nedir? Osmanlı Devleti'nde resmî tercüman. Tanzimat'a kadar özellikle uluslararası ilişkilerde görev yapan, çoğunlukla Rum, Ermeni, Yahudi gibi azınlık topluluklarından oluşan devlet memuru tercümanlara verilen ad. Dragoman sözcüğü, aynı zaman... devamını oku
Doku Nedir? Bitki ve hayvan organlarını meydana getiren ve canlının embriyon evresinde oluşmaya başlayan, görevleri, yapıları farklılaşmış hücre toplulukları. Çokhücreli canlılara özgü bir oluşum olan dokular, bitki ve hayvanlarda birbirinden far... devamını oku
Valide Sultan Nedir? Osmanlı padişahlarının annelerine verilen unvan. Saray protokolünde padişahtan sonra gelirdi. Padişah çocuksa Valide Sultan, "naibei saltanat" (saltanat vekili) olurdu. Osmanlı hanedanında bu şekilde iki valide sultan vardır: IV. Murat'ın ç... devamını oku
Diktatörlük Nedir? Tüm devlet güçlerinin (yasama, yargı, yönetim), azledilemeyen bir kişi ya da komite tarafından, sınırsız olarak kullanıldığı yönetim biçimi. Diktatörlüğün kökeni, eski Roma'ya dayanır. Eski Roma'da olağanüstü durumlarda senato, ko... devamını oku
Akropol Nedir? Eski Yunan kentlerinde, bir platonun ya da bir tepenin üstüne kurulmuş kale. Önceleri savunma amacıyla kullanılan akropol, giderek kentin tanrıları için bir tapınak ve dinsel festival ya da törenlerin yapıldığı bir yer hâline geldi. Eski Y... devamını oku
Saki Nedir? Su veren, su dağıtan. Eski edebiyatta içki meclisinde şarap sunan, dağıtan kimse anlamında kullanılmıştır. İçki meclisi (bezm), şarap ve öteki içkilere bağlı olarak yaygın biçimde geçer. Sakinin tatlı dilli, 13-14 yaşlarında eşsiz... devamını oku
Cariye Nedir? Osmanlılarda ve bazı doğu ülkelerinde, yabancı ülkelerden kaçırılarak ya da savaşta tutsak alınarak özgürlükten yoksun edilen, alınıp satılabilen, her konuda efendisinin isteklerini yerine getirmekle yükümlü kız ya da kadın; odalık,... devamını oku
Gül Nedir? Gülgillerden, süs bitkisi olarak kullanılan bitki cinsi (Rosa). Kuzey yarıkürede yetişen 200 kadar türü ve ıslah çalışmalarıyla elde edilmiş birçok çeşidi vardır. Gövdesi dik, sarılıcı ya da yatık olabilir. Üzerinde türe göre bü... devamını oku
Bağnaz Nedir? Bir fikir ve inanışa aşırı gayretkeşlikle körükörüne bağlanan kimseye denir.... devamını oku
Augustus Nedir? Eski Roma'da imparatorlara verilen ad. Kutsal bir nitelik taşıyan augustus adı ilk kez İ.Ö. 16 yılında, Octavianus'a verildi. İmparatora bu adın verilmesiyle birlikte, Roma'da bir tür monarşi kuruluyordu. Roma'da Marcus Aurelius'a kadar aug... devamını oku
Ada Nedir? Deniz ve göllerde ya da geniş akarsularda, her yanından suyla çevrili kara parçası. İrili ufaklı adalar topluluğuna takımada adı verilir. ... devamını oku
Dizi Nedir? Artı doğal sayılarla, bunlarla eşlenen gerçel sayıların oluşturduğu küme. Artı doğal sayılardan gerçel sayılara bir fonksiyon olan diziler sonlu ya da sonsuz olabilirler. Uygulamada tersi belirtilmedikçe sonsuz dizi anlaşılır. Kısaca (... devamını oku
Yamuk Nedir? İki kenarı birbirine paralel olan dörtgen. Paralel kenarlara "taban" öteki kenarlara "yanal kenar", tabanlar arasındaki uzaklığa da "yükseklik" denir. Yamuğun yanal kenarlarının orta noktalarını birleştiren doğru parçası "orta taban" adı... devamını oku
Dragon Nedir? Bir yelkenli yarış yatı tipi. Önceleri oldukça uzun deniz gezileri için düzenlenmişti. Deniz koşullarına dayanıklı, ince yapılı ve süratli bu tekneler yarışa uygun olduklarından kısa sürede gelişti. Günümüz dragonları, 8.90 m boyu... devamını oku
Vali Nedir? Bir ilde devlet tarafından atanan en yetkili yönetim görevlisi. Vali il sınırları içinde devleti ve devletin tüzel kişiliğini temsil eder. Yasa, tüzük, yönetmelik ve hükümet emirlerini uygular. İl genel idaresi bünyesindeki kuruluşlar ar... devamını oku
Alize Rüzgarları Astropik yüksek basınç alanında batıya ve ekvatora doğru esen düzenli rüzgârlar. Alizelerin kaynağı olan yüksek basınç alanları 30° kuzey ve 30° güney enlemleriyle dönencelerarası yakınsama bölgesi arasındadır. Bu rüzgârlar deniz... devamını oku
Liktor Kime Denir? Eski Roma'da yargıçların ve yüksek devlet görevlilerinin önlerinde yürüyen, "Fasces" denilen birbirine bağlanmış ve ortasında bir balta bulunan bir değnek demeti taşıyan görevli. Değnekler dövmeyi, balta da kafa keserek öldürmeyi simge... devamını oku
Âşık Nedir? Saz eşliğinde doğaçtan (irticalen), hazırlıksız şiir söyleyen, söz şairi, halk şairi ya da halk ozanı da denilen şairlerin ortak adı. 16. yüzyıldan başlayarak kentlerde, köylük yerlerde, göçebe ya da yarı göçebe topluluklarda, ask... devamını oku
Dizdar Nedir? Osmanlı Devleti'nde, kale komutanlarına verilen ad. Dizdar, sürekli olarak, korumakla görevli olduğu kalede kalmak zorundaydı. Kalelerin onarımı, askerî örgütün geliştirilmesi gibi görevlerin yanında topların korunması da dizdarların sor... devamını oku
Aktinitler Nedir? Periyodik cetvelde yedinci sırada yer alan, 89-103 atom numaralı 15 radyoaktif elementin ortak adı. Bu elementlerden aktinyum, toryum, protaktinyum ve uranyum doğada bulunurlar. Geri kalanlar nükleer tepkimelerle elde edilmişlerdir. ... devamını oku
Yeniçeri Ağası Kimdir? Yeniçeri Ocağı'nın en yüksek rütbeli subayına verilen ad. II. Mehmet (Fatih) dönemine kadar ocağın en değerli, en kıdemli subayları arasından atanırken, Fatih döneminde yeniçeri ağalarının sekbanbaşılardan atanması uygun görüldü.... devamını oku
Düzeç Nedir? Bir düzlemin, ufuk çizgisine eğim derecesini saptayan, dik ya da yatay olup olmadığını anlamaya yarayan alet. Yapı işlerinde kullanılan düzeç, kabarcıklı ve ipli olmak üzere iki çeşittir. ... devamını oku
Kazakistan Kazakistan, yüz ölçümü bakımından Türk devletlerinin en büyüğü, doğal kaynaklar açısından da en zengin ülkesidir. Doğuda Çin, güneyde Kırgızistan, Özbekistan ve Türkmenistan, kuzeyde Rusya ile sınır komşusudur. Ayrıca Aral gölü ve Hazar denizine kıyısı vardır. Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği?nin çökmesiyle 16 Aralık 1991?de bağımsızlığını ilan etmiştir.... devamını oku
Rüşvet Nedir? Haksız bir menfaat sağlamak için yetkili kişilere çıkar sağlamak. İş gördürmek amacıyla kanunen yetkili bir kimseye gayrimeşru olarak verilen para, mal vesâir menfaat ve fayda. Rüşvetle, ya hak edilmeyen bir menfaat ele geçirilmekte... devamını oku
Rüştiye Nedir? Osmanlı Devleti'nde ortaokul düzeyindeki eğitim kurumu. İlk rüştiye 1858 yılında İstanbul'da açıldı. Sıbyan okullarında verilen eğitimin yetersiz bulunması üzerine açılan bu okullar, askerî ve sivil olarak ayrılırdı. Önceleri Arapça gramer, nahiv (sentaks), inşa (doğru ve güzel yazma), hat... devamını oku
Mütercim Rüştü Paşa Kimdir? (1811 Ayandon-1882 Manisa), Osmanlı sadrazamı. Sinoplu yoksul bir kayıkçının oğludur. İstanbul'a gelerek Asakiri Mansurei Muhammediye ordusuna girdi. Arapça, Farsça ve Fransızca öğrendi. Askerî nizamnameleri Fransızcadan Osmanlıcaya çevirmesi ona "Mütercim" takma adını kazandırdı. 1845'ten başlayarak üst düzeyde çeşitli askerî görevlerde bulundu.... devamını oku
Rüzgâr Tüneli Nedir? RÜZGÂR TÜNELİ Aerodinamik incelemelerde kullanılan bir deney aracı. Esas olarak içinden düzgün bir hava akımı geçirilen bir borudur. Bir uçak, otomobil ya da güdümlü merminin modeli rüzgâr tünelinde hava akımına tutulur. Yapılan ölçüm ve gözlemlerden hareketle ara... devamını oku
